18 oktober 2019 In de media

Leonid Slutsky onder de indruk van de Eredivisie

Bijna stiekem beleeft Vitesse zijn beste Eredivisie-start van deze eeuw. De kleurrijke Russische coach Leonid Slutsky heeft het dan ook uitstekend naar zijn zin.
Leonid Slutsky kijkt vol bewondering naar de revival van het Nederlandse voetbal. ‘De vijfde plaats is voor ons in deze competitie echt een prestatie.’

Er zijn van die uitspraken die je drie keer moet lezen, omdat je denkt dat je ergens iets mist. Ongeveer een jaar geleden was Vitesse-directeur Joost de Wit in gesprek met collega Tom Knipping over de ongelijke strijd in de subtop. ‘Ik gun elke club een eigenaar’, zei De Wit, die vond dat andere bvo’s zoals FC Groningen, SC Heerenveen en AZ dan ook maar op zoek moesten naar een rijke ondernemer. Vitesse was wat hem betreft het model voor de toekomst.

Een toekomst zonder De Wit dan. Want de aimabele Brabander is intussen allang vertrokken. Van verantwoording naar de achterban was geen sprake. En voorbeeldclub? De afgelopen week mocht zijn opvolger het tekort van 16,5 miljoen presenteren. Oh, wordt dit weer zo’n stuk?, horen we de mensen in Arnhem denken. Na negen jaar weten ze het nu wel. Vitesse staat wel mooi vierde, met alleen een minder doelsaldo dan AZ, en was anders misschien wel failliet geweest. Niet zeuren dus.

Gaan we ook niet doen. Maar zelfs de meest trouwe en gepassioneerde Vitesse-fan kan niet ontkennen dat het ondanks de goede resultaten niet stormloopt. Daar hoef je geen onderzoeksbureau op los te laten. Ondanks de karrenvracht aan punten – twintig na negen wedstrijden – swingt Vitesse nog niet. Wie de tribunes bekeek tijdens de laatste thuiswedstrijd, tegen FC Utrecht, zou je denken dat de club aan een rampseizoen bezig is. Slechts 12.704 mensen hadden de moeite genomen te komen kijken in Gelredome. Dat kun je moeilijk het model van de toekomst noemen. Een paar dagen later moest de club dus weer een tekort van dik zestien miljoen melden. Oftewel: 45 duizend verdampte euro’s per dag. En dat is geen uitzondering. In negen jaar tijd werd dik 150 miljoen geïnvesteerd in Vitesse en moest er meer dan honderd miljoen aan tekorten worden afgedekt (zie kader). Het blijft een vreemd verhaal, maar niemand in Nederland die zich er nog echt druk over maakt. Vitesse is Vitesse en beter Russisch geld dan gemeenschapsgeld, is het devies.

VROLIJKE RUS

Toch regeert de lach. Het eerste competitieblok zit erop. Een mooi voorzichtig meetmoment van de huidige krachtsverhoudingen in de Eredivisie. Begin oktober staan de Arnhemmers qua punten gelijk met de bewierookte nummer drie AZ. Dat is boven verwachting, zeker als je in aanmerking neemt dat Vitesse intussen met wedstrijden tegen Ajax, PSV, AZ en FC Utrecht al een loodzwaar programma afwerkte. De supportersvereniging komt met een fraai lijstje ten opzichte van vorig seizoen. Daarin is hun club een soort herfstkampioen: AZ en Vitesse staan eerste met acht punten meer na eenzelfde aantal duels als in 2018. FC Groningen pakt het brons met zes punten. Feyenoord staat achttiende. Acht punten minder dan vorig seizoen. Precies het huidige gat tussen Vitesse en de gedoodverfde nummer drie. Geen wonder dus dat trainer Leonid Slutsky nog vrolijker is dan normaal.

‘Voetbal moet hier een feestje zijn, dat ken ik helemaal niet. Bij ons in Rusland is voetbal oorlog’

Ondanks de bijna dertig in- en uitvliegende spelers in de afgelopen zomer, stromen de punten binnen. Soms met geluk en/of nipt. Maar niemand pakt ze meer af. ‘We zijn meer solide achterin’, verklaart Slutsky het succes. ‘Als je die 5-0 tegen PSV even buiten beschouwing laat, hebben we weinig weggegeven. We zijn stabieler en hoefden dit jaar niet net zoals vorig seizoen met een bijna compleet nieuwe verdediging te beginnen. Ook qua karakter hebben we grote stappen gemaakt. We winnen ook duels op mentaliteit, ik zie een teamspirit die ervoor zorgt dat we nu wedstrijden winnen waarin we vorig seizoen punten zouden hebben verspeeld. De motivatie is groot.’

Het zijn uitspraken die we in Nederland doorgaans rangschikken onder het kopje winnende teams zijn altijd vriendenteams. Bovendien swingt Vitesse nou ook weer niet. Slutsky raakt er in zijn interviews niet over uitgepraat. ‘Als je in een ander land woont, kun je veel leren. Ik verbaas me nog steeds over jullie Nederlanders. Voetbal moet hier een feestje zijn, dat ken ik helemaal niet. Bij ons in Rusland is voetbal oorlog. Het enige dat telt zijn de drie punten. Hóé je wint, maakt niet uit. Ik was benieuwd hoe zo’n klein land altijd zulke grote voetballers kon leveren en zo kon presteren. Neem alleen al de transfermarkt en het opbouwen van een team. Dat gaat bij ons van achteruit. Je bouwt vanaf het fundament, de defensie. Maar hier geven clubs het liefst hun geld uit aan aanvallers en creatieve spelers. En als er dan nog wat over is, wordt er een verdediger aangetrokken. Nou, dan heb je dus altijd een betere aanval dan verdediging en dat is ook te zien als je naar de wedstrijden kijkt.’

VERBAZING

Slutsky heeft wel wat met de eigenzinnige Nederlandse voetbalopvattingen, maar de eigenwijsheid slaat soms wel door. ‘Ja, maar en Waarom? zijn de eerste woorden die je hier hoort. Stel ik een speler niet op, dan is het: “Waarom?” Doen we een oefening, dan is het: “Ja, maar…” Dat maak je echt nergens anders mee.’ Vol verbazing probeert hij zich op de hoogte te houden van de thema’s die hier spelen. Zwarte Piet, treinen die een paar minuten te laat komen, een Partij voor de Dieren, genderneutraal speelgoed. Vraag hem Nederland samen te vatten, dan is het antwoord; ‘Een land waarin de mensen het te goed hebben. Een bijna perfect land.’ In Rusland hebben ze wel andere problemen. Ook de openheid bevalt hem uitstekend. Verbijsterd schoof hij aan op de open trainersdagen, waar bondscoach Ronald Koeman en andere vakgenoten een kijkje in hun keuken gaven. ‘Dat is bij ons onmogelijk, niemand gaat zijn geheimen delen.’
 

Op Instagram trekt de Rus na een paar weken al meer volgers dan de hele club samen

Een gesprek met Slutsky is nooit saai. Vraag je drie minuten na de training, dan krijg je er dertig. Als er verkiezingen zouden zijn voor de populairste trainer uit de Eredivisie, dan zou hij die zomaar kunnen winnen. Recent hulde hij Eva Jinek weer in een Vitesse-shirt en zagen we hem bulderend van het lachen in de auto met Andy van der Meijde. Russische journalisten vliegen af en aan naar Arnhem. Het grimmige aura dat vaak met het vak lijkt te komen, is hem vreemd. Altijd een verhaal, altijd een anekdote en vooral die heerlijke kinderlijke verbazing. Recent opende hij voor de grap een Instagram-account en plaatste hij daar wat kiekjes en filmpjes op. Binnen een paar dagen barstte de trainer weer in lachen uit, toen de media-afdeling van Vitesse moest constateren dat het account van de Rus nu al meer volgers trekt dan de hele club samen. De stand van vorige week: Slutsky 205 duizend versus Vitesse 47 duizend. ‘Russia is a big country’, grijnst de drievoudig kampioen en voormalig bondscoach van Rusland bijna verontschuldigend.

Leonid Slutsky is een fenomeen op Instagram.Maar vergis je niet, iedereen bij Vitesse weet hoe hij kan donderen. Aan de ene kant kan iedereen van tafel wanneer hij wil en is er grote vrijheid. Maar net zo makkelijk neemt hij keiharde beslissingen. Slutsky is een aardige vent, maar wee degene die niet mee wil in zijn passie. Nog steeds is het voor zijn gezin – dat in Rusland woont – bijna onvoorstelbaar dat die man die tijdens wedstrijden als een doorgedraaide beurshandelaar langs de lijn staat, dezelfde is als de vader en echtgenoot die bij wijze van spreken met een pijp in de schommelstoel tevreden zijn krantje leest. Als we hem vragen of hij wist dat Vitesse ten opzichte van vorig seizoen de meeste progressie heeft geboekt na negen duels, grijnst hij. ‘Haha, ik weet veel meer dan jij. Ik doe serieuze onderzoeken. Wist jij dat dit de beste start van deze club in deze eeuw was? Dat wij na Ajax de meeste treffers hebben gemaakt in het kalenderjaar 2019?’

Zo kennen we hem, altijd strooiend met anekdotes en weetjes. Er zullen er vast nog meer volgen als we hem vragen naar de kritiek op de manier waarop Vitesse de punten haalt. Zomaar wat headlines na de wedstrijden tegen RKC Waalwijk, Fortuna Sittard en FC Utrecht: waardeloos, niet om aan te zien, countervoetbal. Slutsky probeert daar altijd minzaam op te reageren. Ken je hem wat beter, dan zie je de irritatie al. Het wachten is op het moment dat iemand hem een keer te veel daarnaar vraagt. ‘Die wedstrijden winnen we. We slepen de resultaten eruit. Dat is geen toeval. Ik denk dat er in Manchester ook wel een lokale journalist te vinden is die het voetbal van Pep Guardiola helemaal niets vindt. Nee, dat heeft niets te maken met de kritische Nederlandse voetbalgeest. Kijk gewoon naar de feiten en vertel mij dan hoe het komt dat wij zo vaak scoren? Countervoetbal? Laat me niet lachen! Tachtig procent van onze treffers werd voorafgegaan door minstens zeven passes. Is dat countervoetbal? Hou toch op! We spelen eigenlijk al sinds februari goed en scoren veel. Daarvóór waren we veel te instabiel. Vorig seizoen begonnen we met drie nieuwe verdedigers achterin, raakten we Tim Matavz snel kwijt en kwam Martin Ødegaard pas toen de competitie allang bezig was. Vitesse is een club waar veel spelers komen en gaan in de zomer, dat betekent ook dat je hier heel moeilijk kunt bouwen of een ingespeeld team kunt neerzetten. Bij AZ zie je jongens die al vanaf de jeugd samenspelen en zijn er iedere zomer slechts enkele wijzigingen.'

'Wij zijn gericht op andere dingen. Beter maken, verkopen, ervaring laten opdoen. Daar hoor je mij niet over zeuren, dat is Vitesse, dat is ook wat de eigenaar wil. En dan moet je elke keer opnieuw beginnen. Maar ook vorig seizoen eindigden we nog in de finale van de play-offs na een fantastische serie. Natuurlijk is er een concept dat ik wil spelen, dat is allesbehalve defensief. Het is wel gebaseerd op de spelers die ik heb. Met Martin Ødegaard, Vyacheslav Karavaev en Thulani Serero kan ik niet hetzelfde spelen als met bijvoorbeeld Oussama Tannane en Riechedly Bazoer. De kunst is voetballers zo in het spel te krijgen, dat ze ook renderen. En kijk eens wie er bij ons allemaal scoren. Tim Matavz, Bryan Linssen, Matus Bero, Thomas Buitink, Oussama Darfalou, Nouha Dicko… En dat in een competitie met clubs die overal laten zien hoe sterk die is. Want er loopt wat talent rond.’

ORANJE BOVEN

De herwonnen kracht van de Eredivisie in Europa ging sneller dan kokende melk. Vorig jaar rond deze tijd liet onze Russische vriend óns schaterlachen. Hij voorspelde toen al dat Ajax niet alleen zou overwinteren in de Champions League, maar met een enigszins gunstige loting in de halve finale zou kunnen komen. ‘En dan is alles mogelijk’, horen we hem nu nóg zeggen. ‘Ja, dat weet ik nog inderdaad. Waarom ik dat zei? Omdat ik zag welke exceptionele talenten daar liepen. En sindsdien is het natuurlijk geweldig gegaan met het Nederlandse voetbal. Dat is alleen maar positief, ik werk hier en word ook overal aangesproken. Niemand heeft een glazen bol, maar dit seizoen gaan Ajax en PSV overwinteren in Europa en durf ik wel hetzelfde te voorspellen. Kwaliteit genoeg voor een halve finale. Die twee clubs zijn echt exceptioneel. In Nederland worden de verschillen erg groot. Zij zijn als Manchester City en Liverpool in Engeland. De kans dat een andere club van een van deze teams wint is al klein, ze béíde verslaan is bijna onmogelijk. Er zijn intussen weinig landen waar het gat tussen de toptwee en de rest zo groot is. Ajax is duidelijk de Europese sensatie van vorig seizoen. Die verkopen twee spelers tegen Europese topbedragen aan Juventus en Barcelona en trekken er net zo makkelijk vijf weer aan.’
 

‘Dit seizoen gaan Ajax en PSV overwinteren in Europa en durf ik hetzelfde te voorspellen als vorig jaar: kwaliteit genoeg voor een halve finale’

Je kunt het wat hem betreft niet meer over een Mickey Mouse-competitie hebben. ‘Kijk ook naar Eindhoven. Hirving Lozano goed verkocht en daar lopen zo vier spelers rond die straks vijftig miljoen kunnen gaan opbrengen op de Europese markt. Mohamed Ihattaren, Donyell Malen, Steven Bergwijn, Cody Gakpo. Dat zijn bedragen en dus spelers waar je alleen boven in de topcompetities om hoeft te komen.’ Het vingertje gaat omhoog, het hoofd schuin en dan weet je dat er weer een klein onderzoekje wordt gelanceerd. ‘Ik heb het helemaal uitgezocht, de oude standen erbij gepakt. Ajax had vorig seizoen 86 punten, PSV 83, geloof ik. Tot het seizoen ervoor was je met tien punten minder doorgaans kampioen van Nederland. En het gat gaat nog groter worden.’

Vitesse staat vierde. Maar eigenlijk is de vijfde plaats wat hem betreft het maximaal haalbare. ‘We spelen niet in een competitie met clubs die niets kunnen. Nederland heeft zó veel talent, dat is echt exceptioneel. AZ en Feyenoord zijn ook van hoge kwaliteit. Heb je AZ-Manchester United gezien? Nul kansen voor United, hoe kan dat? Weet je hoe vaak het een team lukt Manchester United op nul kansen te houden? Bijna nooit. En dan ook nog met zulke jonge spelers. Daar zit een goed verhaal achter, een visie. AZ verkoopt de laatste jaren ook al spelers in het segment tussen de 15 en 20 miljoen euro, maar die gaan de komende jaren jongens verkopen voor tussen de 20 en 40 miljoen. Met talenten die ze daar zelf hebben opgeleid. Kijk naar Feyenoord, dat dus blijkbaar genoeg kwaliteit heeft om FC Porto te verslaan. Dat zegt wat over de potentie van die selectie. Porto is een Europese topclub. Het mag natuurlijk nooit dat FC Utrecht dan eruit vliegt tegen een club uit Bosnië-Herzegovina, maar ik heb die wedstrijden beide gezien en Utrecht was echt vele malen beter en sterker. Dus je kunt wel zeggen: Ga even in de topvijf spelen met Vitesse, maar vergis je niet in met wie je dat gevecht dan moet aangaan. Kijk naar die clubs, hun begrotingen, hun visie, hun management. Hoeveel gehuurde spelers heeft AZ? Precies nul. Hoeveel wisselingen in de selectie? Hoelang voetballen die al samen? Als je oordeelt, moet je wel weten waar je het over hebt.’

HET RIJK VAN ROMAN

De Vitesse-eigenaar wil op papier nog wéleens wisselen, maar de werkelijke baas is natuurlijk Roman Abramovich. Het is dan ook geen toeval dat Slutsky in Arnhem belandde. ‘Roman is de beste makelaar die ik me kan bedenken’, vertelde hij ons al eerder lachend. ‘Natuurlijk ken ik hem. We hebben regelmatig contact. En Vitesse hoeft geen kampioen te worden, ook geen tweede of derde, dat is helemaal de doelstelling niet. We moeten Europees voetbal proberen te halen. Spelers, ook huurlingen, beter maken en goed ontwikkelen. Maar kijk je naar de doelstellingen, dan heb ik ze in het eerste jaar toch allemaal gehaald? We zijn vijfde geworden, en geloof mij nou: de vijfde plaats is voor ons in deze competitie echt een prestatie.’

Als we hem bij het afscheid vragen of hij al is gebeld door Feyenoord, reageert hij níét met een lach. ‘Luister goed, ik heb hier een contract tot de komende zomer. Ik wil alleen aan Vitesse denken.’ Wat ons betreft mag hij nog lang in Nederland blijven. Buiten de lijnen swingt het namelijk altijd met Slutsky.

RUIM HONDERD MILJOEN IN TIEN JAAR

De grote verliezen bij Vitesse zijn ‘zorgwekkend’, erkent ook algemeen directeur Pascal van Wijk. De gaten in de begroting worden echter gedicht door clubeigenaar Valeri Oyf. De Arnhemmers varen dus in het zog van de traditionele topdrie gewoon door met een enorme buitenboordmotor in het gevecht om de vierde plaats.

VI / Foto’s SV

Hoofdsponsor: